01 Ιούν Συμβουλευτική Γονέων «…το να είσαι γονιός, χωρίς φόβο και με κάποια τέχνη»

Η οικογένεια είναι το πρώτο και το πιο σημαντικό κοινωνικό – δυναμικό σύστημα, το οποίο επηρεάζει την προσωπικότητα  και τη συμπεριφορά του παιδιού, δημιουργώντας πολλαπλούς ρόλους. Οι άνθρωποι μαθαίνουμε μέσω προτύπων. Το πρότυπο των γονέων είναι το πιο σημαντικό, καθώς πρώτοι εκείνοι με τη συμπεριφορά τους διδάσκουν στο παιδί πώς να συμπεριφέρεται. Δεν έχουν γεννηθεί γονείς, αλλά έχουν γίνει γονείς. Από την αρχή  αναλαμβάνουν πολύπλοκους ρόλους και έρχονται αντιμέτωποι με διλήμματα σχετικά με την ανατροφή και τη διαπαιδαγώγηση του παιδιού τους.  Καθημερινά συναντούν δυσκολίες, απορίες, προβλήματα, ίσως και αδιέξοδα στις σχέσεις τους με τα παιδιά. Αρκετές φορές νιώθουν πως οι γνώσεις, οι τρόποι και οι δυνάμεις τους δεν επαρκούν.

Τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει πολλές μεγάλες αλλαγές στην κοινωνία και οι προκλήσεις για τους γονείς έχουν αυξηθεί . Στη σημερινή κοινωνία φαίνεται ότι δε θέλουν να είσαι γονέας. Προτιμούν να σε κρατούν μέχρι αργά στη δουλειά. Κάποιος άλλος θα μάθει στα παιδιά να κλωτσούν μια μπάλα, να εκφράζουν αυτό που νιώθουν και να πιστεύουν στον εαυτό τους. Παρόλο που οι απαιτήσεις του «σήμερα» δυσκολεύουν την επικοινωνία με το παιδί, οι γονείς πάντα θα βρουν τον τρόπο να είναι κοντά σε εκείνο. Ενημερώνονται, συζητούν, διαβάζουν. Συνήθως είναι ευαισθητοποιημένοι και δεν εφησυχάζουν.  Για να γίνει το έργο τους πιο λειτουργικό, αλλά και πιο εύκολο η «πόρτα» του ειδικού ψυχικής υγείας είναι πάντα ανοιχτή. Όλο και περισσότεροι γονείς απευθύνονται σε  κάποιον ψυχολόγο αναζητώντας ένα «στήριγμα» – μία «συμβουλή»  για να μπορέσουν να κατανοήσουν τον κόσμο των παιδιών τους, δείχνοντας σεβασμό και εμπιστοσύνη. Η ευθύνη του ψυχολόγου είναι να καταφέρει να δημιουργήσει το κατάλληλο  πλαίσιο υποστήριξης για το γονέα και το παιδί.

Η συμβουλευτική  αποτελεί μία διαδικασία ενημέρωσης, εκπαίδευσης, υποστήριξης και ενθάρρυνσης  των γονέων στο δύσκολο ρόλο που καλούνται να διαδραματίσουν σε συνεργασία με τον ψυχολόγο.  Στις συνεδρίες οι γονείς φέρνουν προβληματισμούς , σκέψεις και συναισθήματα  σχετικά με το παιδί. Ανάλογα με την ηλικιακή ομάδα του παιδιού παρέχεται υποστήριξη στα διάφορα ζητήματα. Θέματα όπως η διαπαιδαγώγηση, η διαχείριση θυμού και επιθετικότητας, η βελτίωση αυτονομίας και αυτοπεποίθησης, το διάβασμα, οι φοβίες, η αγωγή τουαλέτας.  Μέσα από την εξάσκηση κατανοούν  τη συμπεριφορά του παιδιού υπό το πρίσμα της φυσιολογικής ανάπτυξης και την επίδραση του περιβάλλοντος και έτσι μπορούν να ερμηνεύουν πιο αποτελεσματικά τη συμπεριφορά του, να αλλάζουν τις προσδοκίες τους σε πιο ρεαλιστικές  και να διαχειριστούν πιο αποτελεσματικά τις δυσκολίες. Κατά τη διάρκεια της συνεδρίας χρησιμοποιούνται τεχνικές διαχείρισης δύσκολων συμπεριφορών στο σπίτι, αναπτύσσονται δεξιότητες επίλυσης προβλημάτων και συγκρούσεων και βελτιώνονται οι δεξιότητες επικοινωνίας. Η συνεργασία ψυχολόγου – γονέα στηρίζει το γονεϊκό ρόλο με κατανόηση, αποδοχή και σεβασμό,  αυξάνει τα επίπεδα αυτοπεποίθησης και αυτοαποτελεσματικότητας του γονέα, δημιουργεί κατάλληλα πρότυπα για μάθηση και βελτιώνει τη σχέση γονέα – παιδιού με στόχο την μεταξύ τους αλληλεπίδραση.

Όλα τα παραπάνω έχουν ως αποτέλεσμα την προάσπιση της ψυχικής υγείας όλων των μελών της οικογένειας.

Δεν αρκεί, λοιπόν, το γεγονός  ότι οι ίδιοι οι γονείς υπήρξαν κάποτε παιδιά για να λειτουργήσουν σήμερα ικανοποιητικά στο γονεϊκό τους  ρόλο.

Κωνσταντίνα Τσιόγκα

Ψυχολόγος – Εκπαιδευόμενη Συστημική Ψυχοθεραπεύτρια